-
1 praw|o
Ⅰ n 1. sgt (ogół przepisów) law- prawo nowożytne modern law- prawo polskie/francuskie Polish/French law- reguły a. normy prawa legal norms a. principles- rządy prawa the rule of law- zgodnie z prawem in accordance with a. according to the law- zgodnie z polskim prawem under Polish law- zgodnie z duchem i literą prawa in accordance with the spirit and the letter of the law- wbrew prawu against the law, contrary to the law- stosować się do przepisów prawa to abide by a. obey the law- złamać prawo to break the law- być niezgodnym z prawem a. wbrew prawu to be against the law- uznać przerywanie ciąży za niezgodne z prawem to criminalize abortion- działać w granicach prawa/niezgodnie z prawem to operate within/outside the law- stać ponad prawem to be above the law- wejść w konflikt z prawem to fall foul of a. to come into conflict with the law- wyjąć kogoś spod prawa Hist. to outlaw sb- człowiek wyjęty spod prawa Hist. an outlaw- w imieniu prawa in the name of the law- w obliczu prawa in the eyes of the law- nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności ignorance of the law is no excuse a. defence, ignorance is no defence- prawo drakońskie Hist. Draconian law2. (norma prawna, ustawa) law; (zapisana) statute- zbiór praw a legal code a. code of laws- system praw a system of law, a legal system- uchwalać a. stanowić prawa to enact a. make laws- uchwalić prawo to pass a. adopt a law- uchylić prawo to revoke a. rescind a law książk.- prawo o spółdzielczości/środkach masowego przekazu a law on the cooperative movement/on the mass media- nowe prawo wchodzi w życie a. obowiązuje od 1 maja the new law comes into effect on a. applies as of 1 May- prawo o stowarzyszeniach wygasa a. traci moc 31 grudnia the law on association lapses on a. as of 31 December3. sgt (nauka) law- wydział prawa a law faculty- student/studentka prawa a law student- studiować prawo to study a. read law- ukończyć prawo to graduate in law4. (uprawnienie) right (do czegoś to sth); entitlement książk. (do czegoś to sth); eligibility U (do czegoś for sth)- prawa człowieka/zwierząt human/animal rights- działacz/kampania na rzecz obrony praw zwierząt an animal rights activist/campaign- prawa kobiet women’s rights- prawa publiczne/obywatelskie public/civil rights- prawa małżeńskie/rodzicielskie marital/parental rights- prawa i obowiązki obywatela civil rights and duties- prawo własności proprietorship, ownership- prawa spadkowe inheritance rights- prawa miejskie a (town/city) charter- nadać/odebrać prawa miejskie to grant/revoke a town/city charter- uczestniczyć w zebraniu bez prawa głosu to take part in a meeting without the right to vote- prawo pierwszeństwa przejazdu the right of way- równe prawa equal rights- prawo do emerytury pension rights- prawo do pracy/do strajku the right to work/to strike- mieć prawo do corocznego urlopu/do emerytury to be entitled to annual leave/to a retirement pension- mieć prawa do książki to have a. hold the copyright on a. in a. for a book- mieć prawo do ekranizacji powieści to own the film rights to a novel- mieć prawo coś zrobić to have the right a. to be entitled to do sth- ona nie ma prawa tak cię traktować she has no right to treat you like that- masz pełne prawo odmówić you have every right to refuse- kto ci dał prawo mnie krytykować? what gives a. who gave you the right to criticize me?- rościć/zastrzec sobie prawo do czegoś to claim/reserve the right to sth- nabyć/utracić prawo do czegoś to gain a. acquire/lose the right to sth- zrzec się prawa do czegoś to relinquish a. renounce one’s right to sth książk.- przyznać komuś prawo do czegoś to grant sb the right to sth- odmówić komuś prawa do czegoś to deny sb the right to sth- pozbawić kogoś prawa wykonywania zawodu to deprive sb of the right to practise their profession, to ban sb from practising a profession- upominać się o swoje prawa a. dochodzić swoich praw to demand a. claim one’s rights- jakim prawem? by what right?- jakim prawem wtrącasz się w moje sprawy? who gave you the right to interfere in my affairs?- wszelkie prawa zastrzeżone all rights reserved- wywiad publikowany na prawach wyłączności an exclusive interview- na równych prawach on equal terms- ona jest tu na prawach domownika she’s treated here as one of the family- prawo łaski the prerogative of mercy- skorzystać z prawa łaski to pardon, to be pardoned5. Aut. prawo jazdy driving licence GB; driver’s license US- zdawać/zdać egzamin na prawo jazdy to take/pass one’s driving test- chodzić na kurs prawa jazdy to take driving lessons6. (zasada, prawidłowość) law, principle- prawa naturalne/ekonomiczne/społeczne natural/economic/social laws- prawa fizyczne/natury the laws of physics/nature- odkryć/sformułować prawo to formulate a law a. principle- podlegać prawom materii/przyrody to be subject to the laws of matter/natureⅡ adv. 1. na a. w prawo (w prawą stronę) to the right; (po prawej stronie) on a. to the right- na prawo od budynku jest sad to the right of the building there’s an orchard- na prawo jest a. widzicie ratusz to a. on your right is a. you can see the town hall- iść/skręcić w prawo a. na prawo to go/turn right- skręć w pierwszą (ulicę) w prawo take the first (street to the) right- na prawo patrz! Wojsk. eyes right!- szastał pieniędzmi na prawo i lewo he was spending money right, left and centre pot.- w prawo i w lewo (na wszystkie sposoby) in every possible way2. pot. (w polityce) pójść na prawo to veer to the right- zwrot na prawo a turn to the right- być na prawo od kogoś to be to the right of sb- być na prawo od centrum to be right of centreⅢ z prawa pot. (po prawej stronie) from the right- z prawa rozciągały się pola to the right, there were fields- z prawa i z lewa from all sidesⅣ prawo- w wyrazach złożonych 1. (odnoszący się do strony) right- 2. (dotyczący prawa) law-- □ prawa kardynalne Hist. cardinal laws- prawo administracyjne administrative law- prawo autorskie copyright law- prawo biogenetyczne recapitulation theory; Biol. palingenesis- prawo bliższości Hist., Prawo (the right of) primogeniture- prawo budowlane building code- prawo chełmińskie Hist., Prawo Chełm Law (a charter defining terms under which Polish towns were incorporated, modelled on the Magdeburg Law)- prawo ciążenia Newtona Fiz. Newton’s law of gravitation- prawo cywilne civil law- prawo doraźne Prawo summary justice- prawo finansowe a. skarbowe revenue law- prawo handlowe commercial a. trade law- prawo kanoniczne a. kościelne canon a. church a. ecclesiastical law- prawo karne Prawo criminal law- prawo karne wykonawcze penal law- prawo karne skarbowe penal revenue law- prawo lokalowe housing law- prawo łowieckie game laws- miasto na prawie magdeburskim a town chartered according to the Magdeburg law- prawo mennicze Hist. minting rights- prawo międzynarodowe international law- prawo Murphy’ego Murphy’s a. Sod’s pot., żart. Law- prawo obywatelstwa right of citizenship- prawo państwowe constitutional law- prawo Parkinsona Parkinson’s law- prawo pracy labour legislation, employment legislation- prawo prasowe press legislation- prawo probiercze assay law- prawo procesowe adjective a. procedural law- prawo rodzinne family law- prawo rzymskie Roman law- prawo wartości Ekon. the law of value- prawo wojenne law of war- prawo wyborcze electoral a. election law- bierne prawo wyborcze eligibility to stand for election, right to be elected- czynne prawo wyborcze voting rights, suffrage, franchise- powszechne prawo wyborcze universal suffrage a. a universal franchise- prawo wyborcze dla kobiet women’s suffrage- prawo zwyczajowe common law, custom- albo w prawo, albo w lewo you can’t have your cake and eat itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > praw|o
-
2 złam|ać
pf (złamię) Ⅰ vt 1. (przełamać) to break [kij, laskę, pieczęć]- złamać rękę/nogę to break one’s arm/leg- złamać kark to break one’s neck2. (pokonać) to break- złamać czyjś opór to break sb’s resistance- złamać szyki nieprzyjaciela to break the enemy’s ranks- złamać komuś serce to break sb’s heart3. (naruszyć przepisy, nie dotrzymać słowa) to break- złamać prawo to break the law- złamać przepis drogowy to infringe a traffic regulation- złamać słowo to break one’s word4. Druk. to format Ⅱ złamać się 1. (pęknąć) to break 2. pot. (ustąpić) to break down■ złamać szyfr to break a. crack a code- złamany we dwoje doubled over- nie mam złamanego grosza I haven’t got a penny to my name- to nie jest warte złamanego grosza it’s not worth a brass farthingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > złam|ać
-
3 nieświadomie
adv. [skrzywdzić, złamać prawo] unwittingly, unconsciously* * *adv.1. (= bezwiednie) unawares; (= bez udziału świadomości) unconsciously.2. (= nie znając czegoś) unknowingly.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nieświadomie
-
4 łam|ać
impf (łamię) Ⅰ vt 1. (kruszyć) to break [gałąź, chleb]; to break, to fracture [kość, kończynę]- setki narciarzy łamią nogi na nartach hundreds of skiers break a. fracture their legs (when) skiing- łamać komuś karierę przen. to ruin a. wreck sb’s career- łamać komuś życie przen. to ruin sb’s life- łamać opór wroga to break a. wear down the enemy’s resistance ⇒ złamać3. (naruszać) to break, to violate [umowę, traktat, przepisy, prawo]; to break, to infringe [przepisy drogowe]- łamać obietnicę to break a. go back on a promise- łamanie norm współżycia społecznego violating social norms ⇒ złamać4. przen. to break [osobę]- przesłuchanie łamało najsilniejszych the toughest broke down a. cracked under interrogation ⇒ złamać5. (odczytywać) to break, to crack [szyfr, kod]- łamać szyfr/kod nieprzyjaciela to break the enemy’s cipher/code ⇒ złamać6. Druk. to make up [książkę, gazetę] ⇒ złamać Ⅱ łamać się 1. (dzielić się) to share 2. (zginać się, pękać) [drzewa, lód] to break, to crack; [kość] to break, to fracture- łamać się pod ciężarem owoców (uginać się) to bend a. sag under the weight of the fruit; (pękać) to break a. snap under the weight of the fruit ⇒ załamać się3. przen. (odbijać się) to be reflected- odbicie drzewa łamało się w wodzie the reflection of the tree was broken by ripples in the water- w kroplach rosy łamały się promienie słońca the sun’s rays reflected off the dewdrops- fale łamały się o brzeg the waves were breaking against the shore ⇒ załamywać się4. przen. [osoba] to give up- łamać się pod naciskiem trudności to break (down) a. crack under the strain- nie łam się, wszystko będzie dobrze! don’t worry, everything’s going to be all right! ⇒ załamać się5. pot. (wahać się) to dither; to dilly-dally pot.- powoli łamał się he was beginning to bend ⇒ złamać się6. przen. (walczyć) to struggle, to wrestle, to grapple- łamać się ze sobą to wrestle with one’s conscience- łamać się z przeciwnościami losu to struggle against adversity■ łamać sobie głowę (nad czymś) pot. to rack one’s brains a. to puzzle (over sth)- łamać sobie język pot. to twist one’s tongue- łamię sobie język na francuskich wyrażeniach I have trouble getting my tongue (a)round French phrases- łamać szeregi to break ranks- łamać zęby na czymś pot. to find sth a tough a. hard nut to crack, to find sth heavy going- głos się mu/jej łamie his/her voice breaks- ze wzruszenia łamał mu się głos his voice quivered a. faltered (with emotion)- mówić łamiącym się głosem to speak in a faltering voice- łamie mnie w kościach pot. my bones are aching- łamie mnie w krzyżu pot. my back is killing meThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > łam|ać
-
5 zakaz
m (G zakazu) ban, prohibition- zakaz prób jądrowych a test ban, a ban on nuclear testing- zakaz palenia a smoking ban- „zakaz palenia” (napis) ‘no smoking’- zakaz podlewania trawników/ogródków a sprinkler/hosepipe ban- całkowity zakaz importu samochodów a total ban on car imports- wprowadzić zakaz czegoś to introduce a ban on sth, to place a prohibition on sth- uchylić a. znieść zakaz czegoś to lift the ban on sth- wydać zakaz czegoś to ban sth- stosować/nie stosować się do zakazu to observe/ignore a ban* * *ban, prohibition"zakaz postoju" — "no waiting"
"zakaz skrętu w lewo/prawo" — "no left/right turn"
"zakaz wjazdu" — "no entry"
"zakaz wstępu" — "no entry"
łamać (złamać perf) zakaz — to break a ban
* * *miban; zakaz palenia no smoking; zakaz postoju no waiting; zakaz skrętu w lewo/prawo no left/right turn; zakaz wjazdu no entry; zakaz wstępu no entry; zakaz zatrzymywania się no parking; przestrzegać zakazu observe a ban; uchylić zakaz lift a ban; wydać zakaz impose a ban, place a ban; złamać zakaz break a ban, breach a ban.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zakaz
-
6 ślub
Ⅰ m (G ślubu) 1. (zawarcie związku małżeńskiego) marriage a. wedding (ceremony)- w niedzielę jest ślub naszego syna our son is getting married on Sunday- ślub kościelny/w bieli a church/white wedding- ślub cywilny Prawo a civil marriage- ślub konkordatowy Prawo concordat marriage- dać a. udzielić komuś ślubu to marry sb- ksiądz udzielił młodym ślubu the priest married the young couple2. książk. (przyrzeczenie) vow- dotrzymać ślubu to keep one’s vow- spełnić/złamać ślub to fulfil/break a vow- złożyć śluby to make a. take vowsⅡ śluby plt vows- śluby czystości/ubóstwa/posłuszeństwa the vows of chastity/poverty/obedience- śluby zakonne Relig. monastic vows■ ślubu z tobą/z nim nie brałem pot. there is nothing to bind us* * *marriage, weddingbrać (wziąć perf) ślub — to get married, to marry
śluby zakonne — REL holy orders
* * *mi1. (= zawarcie małżeństwa) wedding; ślub cywilny civil marriage; ślub kościelny church wedding, white wedding; akt ślubu marriage certificate; brać ślub get married; (pot.) tie the knot; udzielać ślubu officiate at a wedding.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ślub
-
7 narusz|yć
pf — narusz|ać impf vt 1. (napocząć) to break into [fundusze, oszczędności]; to broach, to cut into [prowiant, zapasy] 2. (uszkodzić) to disturb, to injure- roślinę należy przesadzać ostrożnie, żeby nie naruszyć korzeni a plant should be repotted carefully, so as not to disturb the roots- kula lekko naruszyła kość the bullet slightly injured the bone3. (zakłócić) to disturb- naruszyć równowagę w przyrodzie to disturb the balance of nature4. (pogwałcić, złamać) to contravene [artykuł, regulamin, zakaz]; to infringe [copyright, patent, prawa, przepisy]; to violate [prawo, prywatność, umowę]- naruszyć artykuł 5. to contravene article 5The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > narusz|yć
-
8 przest|ąpić
pf — przest|ępować impf vi 1. (przejść nad) to step over [kłodę, rów]- przestąpić próg czyjegoś domu książk. to cross sb’s threshold2. przest. (złamać) to break; to infringe książk. [prawo, ustawę]; to violate, to disobey [rozkaz]■ przestępować z nogi na nogę to shift one’s weight from foot to footThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przest|ąpić
См. также в других словарях:
złamać — dk IX, złamaćmię, złamaćmiesz, złam, złamaćał, złamaćany 1. «nacisnąwszy, przycisnąwszy, uderzywszy rozdzielić, rozerwać coś na (dwie) części; przełamać, rozłamać» Złamać nartę. Złamać kij, laskę. Złamać pieczęć. Wicher złamał drzewo. Złamana… … Słownik języka polskiego
nieświadomie — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 7}} nie uświadamiając sobie czegoś, nie wiedząc o czymś; nie znając czegoś; bezwiednie, mimowolnie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nieświadomie skrzywdzić kogoś, złamać prawo. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
życie — 1. Bez życia «bez zapału, mało energicznie» 2. Brać, traktować życie lekko «być lekkomyślnym, postępować lekkomyślnie, beztrosko, niczym się nie przejmując»: Podziwiał jego odwagę brania życia lekko i nieodpowiedzialnie, jakby to było majowe… … Słownik frazeologiczny
naruszyć — dk VIb, naruszyćszę, naruszyćszysz, naruszyćrusz, naruszyćszył, naruszyćszony naruszać ndk I, naruszyćam, naruszyćasz, naruszyćają, naruszyćaj, naruszyćał, naruszyćany 1. «ująć coś z jakiejś całości; napocząć» Naruszyć kapitał, oszczędności.… … Słownik języka polskiego
słowo — n III, Ms. słowowie; lm D. słów, N. słowowami (podn. słowowy) 1. «znak językowy nazywający jednostkowy przedmiot materialny lub klasę jednorodnych przedmiotów materialnych, treści psychiczne, czynności, stany, cechy, wyrażający relacje między… … Słownik języka polskiego
